ลำดับที่  361. “แมวบ่ลี้บ่ได้กิ๋นหนู” อ่าน  (-แมว-บ่อ-ลี้-บ่อ-ได้-กิ๋น-หนู-)

หมายถึง.....ถ้าขาดความรู้ ความชำนาญ ความเชี่ยวชาญในอาชีพก็หาเลี้ยงตนเองไม่ได้

กำบ่าเก่าจึงว่า    “แมวบ่ลี้       บ่ได้กิ๋นหนู”  

การนำไปใช้      ต้องศึกษาความรู้ให้ช่ำชองในงานอาชีพ

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “สิบรู้ไม่เท่าชำนาญ”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง “แมวที่ไม่ซ่อนตัว  คงไม่ได้กินหนู”

 

 

 

 

ลำดับที่  362. “เมื่อยามหนุ่มขะใจ๋เซาะเข้า   เมื่อยามเฒ่าจะได้นอนกล่อม”

อ่าน  (-เมื่อ-ยาม-หนุ่ม-ขะ-ใจ๋-เซาะ-เข้า///เมื่อ-ยาม-เถ้า-จะ-ได้-นอน-กล่อม-)

หมายถึง….ในวัยหนุ่มสาวมีกำลังแข็งแรงควรขยันทำงานเก็บออมเงินไว้ วัยชราจะสบาย

กำบ่าเก่าจึงว่า    “เมื่อยามหนุ่มขะใจ๋เซาะเข้า   เมื่อยามเฒ่าจะได้นอนกล่อม”    

การนำไปใช้       หาเงินทองไว้ตอนหนุ่มสาว

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “ลำบากตอนหนุ่ม    ดีกว่ากลุ้มตอนแก่”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง  “วัยหนุ่มสาวให้รีบหา    เข้าวัยชราจะสุขสบาย”

ลำดับที่  363. “แมวบ่หื้อหน้า   หมาบ่ยี่เขี้ยว” 

อ่าน (-แมว-บ่อ-หื้อ-หน้า///หมา-บ่อ-ยี่-เขี้ยว-)

หมายถึง....ถ้าหญิงสาวไม่ยั่วยวนเล่นหูเล่นตาให้ท่าฉันท์ชู้สาวกับผู้ชายก่อน ผู้ชายคงไม่กล้ามายุ่งด้วย   

กำบ่าเก่าจึงว่า     “แมวบ่หื้อหน้า   หมาบ่ยี่เขี้ยว”  

การนำไปใช้        ควรรักนวลสงวนตัว

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “เล่นหูเล่นตา///ทอดสะพาน”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง     “แมวไม่ให้ท่า  หมาไม่แยกเขี้ยว”

ลำดับที่  364. “มักเล่นเสียกำยำ  มักกำเสียของ ”  

อ่าน (-มัก-เล่น-เสีย-กำ-ยำ///มัก-กำ-เสีย-ของ-)

หมายถึง.....ผู้ใหญ่ที่วางตัวไม่เหมาะสมจะขาดความยำเกรงจากผู้อื่น และคนที่ชอบนินทา  ดูถูกดูหมิ่นผู้อื่น  จะได้รับความเดือดร้อน   ถ้าเขาฟ้องร้องต้องเสียค่าปรับไหม

กำบ่าเก่าจึงว่า     “มักเล่นเสียกำยำ  มักกำเสียของ  ”

การนำไปใช้        ระวังการใช้คำพูด  และควรวางตัวให้เหมาะสมกับฐานะ

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง     “เล่นกับหมาหมาเลียปาก   เล่นกับสากสากต่อยหัว”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง    “ชอบล้อเล่นเสียความยำเกรง   ชอบนินทาเสียเงินทองข้าวของ”

ลำดับที่  365. “เมื่อเจ๊าบ่ดีย่างเฮือนแฮง    เมื่อแลงบ่ดีย่างเฮือนดัง”

อ่าน  (-เมื่อ-เจ๊า-บ่อ-ดี-ย่าง-เฮือน-แฮง///เมื่อ-แลง-บ่อ-ดี-ย่าง-เฮือน-ดัง-)

หมายถึง….รักษากริยามารยาททางกาย  วาจา  ใจ  ตลอดเวลา ไม่ว่าอยู่บ้านตนเองหรือผู้อื่น

กำบ่าเก่าจึงว่า       “เมื่อเจ๊าบ่ดีย่างเฮือนแฮง    เมื่อแลงบ่ดีย่างเฮือนดัง”  

การนำไปใช้         ระวังกริยามารยาททุกสถานที่

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “มีสมบัติผู้ดี”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง  “เดินเบาๆทั้งเช้าทั้งเย็น”

ลำดับที่  366. “มัดเต่าหื้อมัดแขน  มัดแลนหื้อมัดศอกแป้  มัดแย้หื้อมัดกล๋าง”

อ่าน  (-มัด-เต่า-หื้อ-มัด-แขน///มัด-แลน-หื้อ-มัด-สอก-แป้///มัด-แย้-หื้อ-มัด-ก๋าง-)

หมายถึง.....การกระทำตามวิธีการที่ถูกต้องทำให้เกิดผลดี   ไม่ต้องมาคอยแก้ปัญหา             

กำบ่าเก่าจึงว่า “มัดเต่าหื้อมัดแขน  มัดแลนหื้อมัดศอกแป้  มัดแย้หื้อมัดกล๋าง” 

การนำไปใช้  ควรทำตามวิธีการที่ถูกต้อง

เทียบสำนวน สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง  “”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง     “มัดเต่ามัดรวบขา  ตะกวดมัดไพล่หลัง  มัดแย้มัดกลางลำตัว ”

ลำดับที่  367. “ไม้ก๊ดเอาไว้แป๋งขอ  เหล็กงอเอาไว้แป๋งเคียว   คนก๊ดอย่างเดียวใจ้ก๋ารบ่ได้”

อ่าน  (-ไม้-ก๊ด-เอา-ไว้-แป๋ง-ขอ///เหล็ก-งอ-เอา-ไว้-แป๋ง-เกียว///คน-ก๊ด-หย่าง-เดียว-ใจ้-ก๋าน-บ่อ-ได้-)

หมายถึง....คนทุจริตคิดไม่ซื่อต่อผู้อื่นอยู่เสมอ คือคนที่หาประโยชน์ในตัวไม่ได้เลย          

กำบ่าเก่าจึงว่า      “ไม้ก๊ดเอาไว้แป๋งขอ เหล็กงอเอาไว้แป๋งเคียว คนก๊ดอย่างเดียวใจ้ก๋ารบ่ได้”  

การนำไปใช้         ระวังคนทุจริตคิดไม่ซื่อ  นอกจากประโยชน์ในตัวไม่มีแล้ว  ยังจะให้โทษกับผู้อื่นได้อีก

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “คดในข้องอในกระดูก”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง  “ไม้คดทำขอ  เหล็กงอทำเคียว คนคดอย่างเดียว ทำประโยชน์ไม่ได้ ”

ลำดับที่  369. “ไม้โก่นก๊างก็เปื่อคมเสียม  ขุดเลาะเลียมฮากงูนฮากแก้ว”

อ่าน  (-ไม้-โก่น-ก๊าง-ก่อ-เปื่อ-คม-เสียม///ขุด-เลาะ-เลียม-ฮาก-งูน-ฮาก-แก้ว-)

หมายถึง.....การมีความเพียรพยายาม   มีความอดทนไม่ย่อท้อทำให้คนประสบความสำเร็จ

กำบ่าเก่าจึงว่า      “ไม้โก่นก๊างก็เปื่อคมเสียม  ขุดเลาะเลียมฮากงูนฮากแก้ว”  

การนำไปใช้         มีความเพียรพยายามในการทำงาน

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “ความพยายามอยู่ที่ไหนความสำเร็จอยู่ที่นั่น”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง     “ไม้ใหญ่โค่นล้ม   เพราะคมเสียมเจาะ   เซาะเล็มรากแก้ว”

ลำดับที่  370. “ไม้ต่างปล้องปี้น้องต่างใจ๋” 

อ่าน  (-ไม้-ต่าง-ป้อง-ปี้-น้อง-ต่าง-ใจ๋-)

หมายถึง…. คนเราย่อมมีความนึกคิด   มีจิตใจที่แตกต่างกัน  แม้เป็นพี่น้องท้องเดียวกัน   

กำบ่าเก่าจึงว่า      “ไม้ต่างปล้อง    ปี้น้องต่างใจ๋”    

การนำไปใช้        เข้าใจในความแตกต่างทางความคิดของบุคคล  อย่าโต้เถียงไปเสียทุกเรื่อง

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “ต่างจิตต่างใจ”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง    “ลำไผ่มีหลายปล้อง  พี่น้องต่างจิตใจ

 

 

ลำดับที่  371.  “ไม้ต้าวล้มนอนหงาย  บ่ดีกล๋ายข้ามเหยียบ” 

อ่าน  (-ไม้-ต้าว-ล้ม-นอน-หงาย///บ่อ-ดี-ก๋าย-ข้าม-เหยียบ-)

หมายถึง.....อย่าซ้ำเติมผู้ประสบเคราะห์กรรม 

กำบ่าเก่าจึงว่า     “ไม้ต้าวล้มนอนหงาย  บ่ดีกล๋ายข้ามเหยียบ”

การนำไปใช้       เห็นออกเห็นใจผู้ได้รับเคราะห์กรรม

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “คนล้มอย่าข้าม”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง    “ไม้โค่นอย่าข้าม”

ลำดับที่  372. “ไม้ตึงก๋อเลือกได้ดีนึ่งปล้อง  ลูกตึงต๊องเลือกดีได้นึ่งคน”

อ่าน  (-ไม้-ตึง-ก๋อ-เลือก-ได้-ดี-นึ่ง-ป้อง///ลูก-ตึง-ต๊อง-เลือก-ดีไ-ด้-นึ่ง-คน-)

หมายถึง..... มีลูกหลายคน มีเพียงคนเดียวที่รักพ่อรักแม่  เชื่อฟังคำสั่งสอน และคอยดูแลปรนนิบัติ               

กำบ่าเก่าจึงว่า    “ไม้ตึงก๋อเลือกได้ดีนึ่งปล้อง ลูกตึงต๊องเลือกดีได้นึ่งคน” 

การนำไปใช้       มีความกตัญญู ต่อบิดามารดา  ผู้มีพระคุณ

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง   “ไผ่ทั้งกอเลือกได้หนึ่งปล้อง  ทั้งหมดพี่น้องเลือกได้คนเดียว  ”

ลำดับที่  373. “ไม้ถ่อสั้น  ไผบ่ล่ำเอาไปหยั่งวัง” 

อ่าน  (-ไม้-ถ่อ-สั้น///ไผ-บ่อ-ล่ำ-เอา-ไป-หยั่ง-วัง-)

หมายถึง.....มีความรู้น้อยอย่าอวดรู้กับผู้มีปัญญา หรือทำสิ่งเกินความสามารถตนเอง

กำบ่าเก่าจึงว่า      “ไม้ถ่อสั้น  ไผบ่ล่ำเอาไปหยั่งวัง”   

การนำไปใช้        รู้จักประมาณตัวเอง อย่าอวดรู้

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง  “ไม้ถ่อสั้นอย่านำไปหยั่งความลึกของวังน้ำ”

ลำดับที่  374.“ไม้บ่เนิ้งเผิ้งไหนจักต๋อม  หมาบ่งอมแมวบ่ยี่เขี้ยว”

อ่าน (-ไม้-บ่อ-เนิ้ง-เผิ้ง-ไหน-จัก-ต๋อม///หมา-บ่อ-งอม-แมว-บ่อ-ยี่-เขี้ยว-)

หมายถึง.....ถ้าหญิงสาวไม่ยั่วยวนเล่นหูเล่นตาให้ท่าฉันท์ชู้สาวกับผู้ชายก่อน ผู้ชายคงไม่กล้ามายุ่งด้วย  

กำบ่าเก่าจึงว่า     “ไม้บ่เนิ้ง เผิ้งไหนจักต๋อม  หมาบ่งอม  แมวบ่ยี่เขี้ยว” 

การนำไปใช้       เป็นหญิงต้องรักนวลสงวนตัว

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “เล่นหูเล่นตา///ทอดสะพาน”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง    “ไม้ไม่โน้มโค้ง  ผึ้งไม่ทำรัง  ชายต้องระวัง   ถ้าหญิงไม่เล่นด้วย ”

 

 

ลำดับที่  375. “ไม้ไผ่ต๋านักจ้องใจ้แป๋งเกิ๋น  คนบ่มีเงินจ้องใจ้ฮับจ้าง”

อ่าน  (-ไม้-ไผ่-ต๋า-นัก-จ้อง-ใจ้-แป๋ง-เกิ๋น////คน-บ่อ-มี-เงิน-จ้อง-ใจ้-ฮับ-จ้าง-)

หมายถึง....ช่องทางทำกินหาเงินมาเลี้ยงชีพของคนยากจน   คือใช้แรงกายรับจ้างทำงานแลกเงิน

กำบ่าเก่าจึงว่า      “ไม้ไผ่ต๋านักจ้องใจ้แป๋งเกิ๋น     คนบ่มีเงินจ๊องใจ๊ฮับจ้าง”  

การนำไปใช้        ให้ตั้งใจเล่าเรียน  เพื่อนำความรู้มาประกอบอาชีพเลี้ยงตัวเองและครอบครัวแทนขายแรง

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “ใช้แรงแลกเงิน”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง    “ไม้ไผ่ตาถี่ใช้ทำบันได ใครไม่มีเงินมีช่องทางคือการรับจ้าง”

ลำดับที่  376. “ไม้ปล๋ายกุด   บ่ดีเอาแป๋งตอก  แม่ญิงหน้าลอก    บ่ดีเอาเป๋นเมีย”

อ่าน  (-ไม้-ป๋าย-กุด///บ่อ-ดี-เอา-แป๋ง-ตอก/// แม่-ยิง-หน้า-ลอก///บ่อ-ดี-เอา-เป๋น-เมีย-)

หมายถึง.....ผู้หญิงหน้าด้านไม่ควรสู่ขอมาเป็นภรรยา

กำบ่าเก่าจึงว่า      “ไม้ปล๋ายกุดบ่ดีเอาแป๋งตอก    แม่ญิงหน้าลอกบ่ดีเอาเป๋นเมีย”  

การนำไปใช้        จะไปสู่ขอใครมาเป็นภรรยา  ต้องสืบประวัติให้รู้แน่ก่อน

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “ดูช้างดูหาง  ดูนางดูแม่  ”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง  “ไม้ที่กุดด้วนอย่านำมาทำตอก (ได้ตอกแข็งหักง่าย) ผู้หญิงหน้าไม่อาย     (มีกริยามารยาทไม่เหมาะสม)ไม่ควรสู่ขอมาเป็นภรรยา”

ลำดับที่  377. “ไม้เล่มเดียว   บ่เป๋นก๋อ   ป๋อเล่มเดียว  บ่เป๋นเหล่า”

อ่าน  (-ไม้-เล่ม-เดียว-บ่อ-เป๋น-ก๋อ///ป๋อ-เล่ม-เดียว-บ่อ-เป๋น-เหล่า-)

หมายถึง...คนเราอยู่ในสังคมต้องมีญาติสนิทมิตรสหาย จะอาศัยตามลำพังไม่พึ่งพาใครไม่ได้

กำบ่าเก่าจึงว่า     “ไม้เล่มเดียวบ่เป๋นก๋อ   ป๋อเล่มเดียวบ่เป๋นเหล่า”  

การนำไปใช้       ให้ความช่วยเหลือสังคม

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง  “ไม้ต้นเดียวไม่เรียกกอ  ปอต้นเดียวไม่เรียกป่า”

ลำดับที่  378. “ไม้หนุ่มมัดไม้แก่ขายกิ๋น” อ่าน  (-ไม้-หนุ่ม-มัด-ไม้-แก่-ขาย-กิ๋น-)

หมายถึง.....คนแก่ที่ทำตัวไม่น่านับถือ จนลูกหลานต้องเตือน  

กำบ่าเก่าจึงว่า    “ไม้หนุ่มมัดไม้แก่ขายกิ๋น”

การนำไปใช้      ถ้าอายุมากขึ้น  ควรทำตัวให้เป็นที่เคารพ น่าศรัทธา อย่าให้ลูกหลานต้องว่ากล่าวตักเตือน      

 (ไม้อายุน้อยมักนำมาจักเป็นเส้นตอกใช้มัดสิ่งต่างๆรวมทั้งใช้มัดลำต้นไม้แก่ขาย(ไม้แก่ไม่นิยมทำเส้นตอก//เพราะได้ตอกแข็งหักง่าย   ไม้แก่มักจำหน่ายทั้งลำเพื่อใช้งานด้านทำพวกโครงสร้างกระท่อมไม้ไผ่ )

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “ถอนหงอก”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง  “ไม้อ่อนมัดไม้แก่ขายกิน”

ลำดับที่  379. “ไม้สอดต๋าก๋วย”  อ่าน  (-ไม้-สอด-ต๋า-ก๋วย-)

หมายถึง.....คนมีความผิด  เมื่อโดนเขาตำหนิ ก็เป็นไปตามคำเขาว่า หาข้อแก้ตัวไม่ได้

กำบ่าเก่าจึงว่า  “ไม้สอดต๋าก๋วย”   

การนำไปใช้   ควรทำความดีอย่างสม่ำเสมอ จะได้ไม่โดนตำหนิ

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “พูดไม่ออก”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง   “ไม้สอดตาตะกร้า”(สอดเข้าด้านใดก็ทะลุ)

ลำดับที่  380. “ไม้สูงกว่าไม้  หักเปื่อลมฝน คนสูงกว่าคน  ก๊านภัยต๋นหั้น”

อ่าน  (-ไม้-สูง-กว่า-ไม้-หัก-เปื่อ-ลม-ฝน///คน-สูง-กว่า-คน-ก๊าน-ไพ-ต๋น-หั้น-)

หมายถึง.....อย่าทำตัวเด่นดังจนเกินไปจะเป็นภัยกับตัวเอง 

กำบ่าเก่าจึงว่า     “ไม้สูงกว่าไม้  หักเปื่อลมฝน คนสูงกว่าคน   ก๊านภัยต๋นหั้น”  

การนำไปใช้       ให้ระวังตนอย่าทำตัวเด่นดังในหมู่คณะ 

เทียบสำนวน สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง “แพ้ภัยตนเอง”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง   “ไม้สูงกว่าพุ่ม  หักยามพายุใหญ่  เด่นดังเกินไป  แพ้ภัยตนเอง”

ลำดับที่  381. “ไม้แส้หน้อยเฆี่ยนเจ็บ”  อ่าน  (-ไม้-แส้-หน้อย-เขี้ยน-เจ็บ-)

หมายถึง….คำพูดสั้นๆที่กินใจหรือการกระทำที่มีความหมายแฝงอยู่    ทำให้ต้องคิด   

กำบ่าเก่าจึงว่า     “ไม้แส้หน้อย  เฆี่ยนเจ็บ” 

การนำไปใช้       เมื่อได้ฟังคำพูดกินใจ  ควรพิจารณาว่าเป็นจริงดังที่เขาว่าหรือไม่  จะปรับปรุงตนเองอย่างไร

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง    “ไม้เรียวอันเล็กๆแต่เฆี่ยนเจ็บ”

ลำดับที่  382. “ไม้อ่อนก้อม   เปื่อคมมีดเหลา  คนเฮาหูเบา   เพราะกำกึ๊ดตื้น” 

อ่าน  (-ไม้-อ่อน-ก้อม///เปื่อ-คม-มีด-เหลา///คน-เฮา-หู-เบา///เพราะ-กำ-กึ๊ด-ตื้น)

หมายถึง....อย่าเชื่ออะไรง่ายเกินไป ควรนำเรื่องที่ได้รับฟังมาคิดพิจารณาก่อน

กำบ่าเก่าจึงว่า    “ไม้อ่อนก้อมเปื่อคมมีดเหลา คนหูเบาเพราะกำกึ๊ดตื้น”    

การนำไปใช้       อย่าเชื่ออะไรง่าย  ควรคิดพิจารณาให้รอบคอบก่อน

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “ฟังหูไว้หู///หูเบา”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง    “ไม้อ่อนเพราะคมมีดเหลา  คนหูเบาเพราะไม่นำไปคิด”

 

 

 

 

ลำดับที่  383. “ไม้อ่อนบ่ห่อนหัก   คนหล็วกฮู้อ่อนน้อม”

อ่าน  (-ไม้-อ่อน-บ่อ-ห่อน-หัก///คน-หล็วก-ฮู้-อ่อน-น้อม-)

หมายถึง.....เป็นเรื่องธรรมดาที่คนฉลาดมักนอบน้อมถ่อมตน 

กำบ่าเก่าจึงว่า     “ไม้อ่อนบ่ห่อนหัก คนหล็วกฮู้อ่อนน้อม”    

การนำไปใช้       ผู้นอบน้อมถ่อมตนมักจะได้รับความเมตตา  ได้รับความช่วยเหลือจากผู้คนทั่วไป

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “เป็นผู้น้อยค่อยก้มประนมกร”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง  “ไม้อ่อนลู่ลมไม่หัก  คนฉลาดมักอ่อนน้อม”

ลำดับที่  384. “ไม้ฮากบ่เลิ๊ก   กิ่งก้านยาวเกิ๋น  ตั้งอยู่บ่เมิน   ลมจ้างปั๊ดเสิ้ง”

อ่าน  (-ไม้-ฮาก-บ่อ-เลิ๊ก///กิ่ง-ก้าน-ยาว-เกิ๋น///ตั้ง-หยู่-บ่อ-เมิน///ลม-จ้าง-ปั๊ด-เสิ้ง-)

หมายถึง.....การทำสิ่งใดควรมีความรู้พื้นฐานในเรื่องนั้นๆอย่างแท้จริง  เพื่อแก้ปัญหาในอนาคต

กำบ่าเก่าจึงว่า “ไม้ฮากบ่เลิ๊ก  กิ่งก้านยาวเกิ๋น  ตั้งอยู่บ่เมิน  ลมจ้างปั๊ดเสิ้ง ”

การนำไปใช้      ควรศึกษาความรู้พื้นฐานไว้ให้รู้จริง  ในอนาคตมีปัญหาเกิดขึ้นจะสามารถแก้ไขได้ทันท่วงที 

เทียบสำนวน  สุภาษิต  คำพังเพย ไทยกลาง   “”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง  “ต้นไม้รากไม่ลึก (ฐานไม่ดี) กิ่งยาวไกล   โดนพายุใหญ่พัดเอียงกระเท่เร่”